Deventer ademt Dickens, ook in 2020. Toch missen veel mensen het Dickens Festijn. Gelukkig is in november het boek ‘Deventer ademt Dickens’ uitgebracht.
Gedurende december vertellen verschillende betrokkenen over het boek en het festijn.

Carlo Verhaar
– door Yoni Pasman, 29 december 2020 –
In zijn 25 jaar als Deventenaar heeft wethouder Carlo Verhaar het Dickens Festijn zien groeien. De toename van het aantal bezoekers, de loopbrug bij Praamstra, de liefdevolle overdracht van de familie Strik naar stichting dEVENTer. Maar één ding veranderde nooit: “Dickens is een echt Deventer fenomeen, gebakken in de historie.”
Als fervent liefhebber van straattheater was de wethouder in de loop der jaren geregeld te vinden op het festijn. “Om het te laten zien aan jonge kinderen of juist oude mensen. Het voordeel van het evenement is dat het echt voor iedereen wel wat biedt.” Daar spreekt trots uit. “Je kunt niet Deventenaar zijn en niet trots zijn op je stad. Er is, zeker op cultureel niveau, zoveel te beleven.”
Eén moment staat in zijn geheugen gegrift. “Het is een van mijn mooiste ervaringen. Ik moest voor een activiteit van de Schouwburg naar de Bergkerk. Het was aan de vooravond van Dickens, dus alles was al ingericht maar er waren nog geen activiteiten. Het sneeuwde, het sneeuwde echt. Ik liep door de Walstraat: zo sprookjesachtig heb ik het nog nooit gezien.”
Dat er dit jaar geen Dickens is, of eigenlijk helemaal geen evenement, doet hem zeer. “Het is niet alleen jammer. Het heeft z’n weerslag op alle betrokken professionals, van straatartiesten tot boekhandelaren. Dit jaar slaat diepe wonden in onze cultuur en daar maak ik me enorme zorgen over.”

Debby Verheijen
– door Yoni Pasman, 25 december 2020 –
Het zijn misschien wel de momenten vlak vóór het Dickens Festijn, die Debby Verheijen het meest bijblijven. Ze is manager van de Deventer Koekwinkel, dat ieder jaar speciale Dickenskoek maakt die om de zoveel jaar wordt ontworpen. De huidige koek? Queen Victoria, gespeeld door Bep Spa. Daarnaast helpen familie en vrienden van Debby met een kraam in de Menstraat. “Het is kneiterhard werken, maar zo’n genot om te doen. Ik straal van oor tot oor die dagen.”
Op de vrijdagavond voor het festival kunnen deelnemers hun kostuum ophalen bij het Dickens Kabinet in de Walstraat. “Daar begint de beleving al. Rijen en rijen aan kostuums hangen daar. Zo bijzonder. De mannen met prachtige hoeden op.”
En ook de ochtend voordat de poorten van het Bergkwartier opengaan is een bijzonder moment. “We besteden veel aandacht aan de kraam. Tijdens het aankleden en mooi maken proeven we meteen al de sfeer. De acteurs zijn nog niet in hun rol, iedereen is nog druk bezig met voorbereidingen. Dat geeft mij echt het Dickensgevoel.”
Voor het boek Deventer ademt Dickens werd Debby ook geïnterviewd: ze is al sinds 2005 nauw betrokken bij de productie van de speciale koek. “Heel bijzonder”, noemt ze dat. “Er zijn zoveel mensen die een belangrijke rol spelen, ik had mezelf daar niet snel onder geschaard”, zegt ze bescheiden. “Ik vond het een hele eer.”
Foto: Arnold Joost

Paul Stolte en Lili Dias de Oliveira
– door Yoni Pasman, 21 december 2020 –
Wie zich als ondernemer vestigt in het Bergkwartier, krijgt Dickens er gratis bij. Dat hebben restauranthouders Paul Stolte en Lili Dias de Oliveira aan den lijve ondervonden. Hun horecazaak Roasted in de Golstraat was in 2017 nog maar drie weken open toen ‘hun eerste Dickens’ op de rol stond. Heftig, maar leuk volgens Paul: “In week 3 hadden we ineens 120.000 mensen over de vloer.”
Het stel is er sindsdien in meegegroeid. Vorig jaar deed zelfs hun dochter Sol mee. Heel bijzonder, vindt de ondernemer. “Als baby’tje mocht ze in Dickenskleding in de antieke kinderwagen van mevrouw Strik.”
Paul en Lili ervaren het Bergkwartier als ondernemers én bewoners. “Het mooie daarvan is de saamhorigheid. Je doet het met de buurt, met de straat, met de familie Strik. Je maakt met elkaar een leuk, mooi en realistisch evenement, dat is echt gaaf. Het brengt mensen bij elkaar. Echt knap hoe de familie Strik dit voor elkaar heeft gebokst.”
Voor hen persoonlijk heeft Dickens ook een ‘supermooie’ betekenis gekregen. “We worden elk jaar geholpen door zo’n 20 familieleden en vrienden. Zelfs de familie van Lili komt over uit Brazilië.” Hoe die het ervaart? “Sprookjesachtig. Het is dan zo romantisch in het Bergkwartier.” Zonder Dickens is kerst dit jaar dan ook eigenlijk niet compleet.

Ron König
– door Yoni Pasman, 17 december 2020 –
Dickens hóórt bij Deventer. Toen Ron König burgemeester werd, was het dan ook een bijzondere en noodzakelijke kennismaking. “Het was nog heel veel leuker dan ik had kunnen bedenken.”
Natuurlijk wist hij dat Dickens onlosmakelijk met de stad verbonden is. “Ik kende de prachtige plaatjes die je ook in de landelijke media ziet. Maar wat mij verraste, in positieve zin, is het enorme enthousiasme van de mensen die zich verkleden en de inzet van de organisatie.”
Het boek Deventer ademt Dickens geeft dat goed weer, vindt de burgemeester. “De opzet van het boek is erg leuk. Je leest persoonlijke verhalen van mensen die zich soms al 20 jaar inzetten, en ieder jaar weer. Het is fascinerend om te zien hoeveel betekenis dit evenement heeft voor de stad en de mensen zelf.”
Bijzonder vindt hij het verhaal van de jongen Fynn. “Hij is 12 en heeft al 13 keer meegedaan. Natuurlijk zijn alle acteurs fantastisch, maar kinderen die in de goot liggen laten zo goed zien hoe schrijnend de onderkant van de samenleving in die tijd geweest moet zijn.”
Dat het dit jaar niet door kan gaan ziet hij als een echte aderlating. “De stad is zo mooi versierd, en nu ligt alles plat. Deventer verliest iets aan zijn ziel op deze manier. Het gemis laat wel zien hoe dit evenement bij de stad hoort.”

Teun Velders
– door Yoni Pasman, 13 december 2020 –
Wie zeventien jaar geleden over het Dickens Festijn liep, kon zomaar een echte verklede baby in een kinderwagen tegenkomen. Dat was Teun Velders. Sindsdien ging er geen jaar voorbij dat hij niet meedeed. Eigenlijk een beetje verplicht, vertelt de 17-jarige. “Mijn oma heeft het Dickens Festijn bedacht.”
Dus of Teun het nou leuk vond of niet, door oma Emmy en moeder Liesbeth Strik werd hij half december in Dickens-kleding gehesen. Soms in pak, soms als zwerver. “Toen we nog klein waren ging ik spelen met vrienden, maar dan verkleed. De laatste twee jaar moest ik werken bij Roasted, anders lopen we gewoon rond.” Eén iemand vergezelt hem al bijna vanaf het begin. “Mijn beste vriend Luca doet al met me mee sinds groep 1. Hij is er ook mee opgegroeid.”
Inmiddels helpt hij zijn opa Jan ieder jaar met het versieren van het Bergkwartier. Ook dit jaar, ook al gaat Dickens niet door. “Het is zonde, dat vindt iedereen. Maar ook begrijpelijk.”
Wat hij ervan vindt dat zijn oma Emmy Strik een festival heeft bedacht waar jaarlijks 125.000 mensen op afkomen? Hij is best een beetje trots. “Dat is heel knap, dat kan niet iedereen. Dat kan alleen met veel doorzetten en hard werken.”
Foto: Sander Korvemaker

Miranda Bouwmeester
– door Yoni Pasman, 9 december 2020 –
Op Dickens-zondag gaat bij Miranda Bouwmeester om middernacht al de wekker. ‘Haar’ Sandton IJsselhotel in Deventer zit dan namelijk enkele uren later stampvol met uitgenodigde relaties en 60 ontbijtende gasten. “Er heerst dan een bijzonder sfeertje. Alles ademt Dickens.”
Miranda was al eens gast bij het Dickens ontbijt, maar als general manager organiseert ze het geheel Engelse ontbijt sinds 2017 zelf. Een exclusief evenement, zoals ze het zelf noemt. De genodigden? “Mensen met een bijzondere band met het hotel en de stad. Voor mij is het een fantastisch moment. Je ziet deze mensen steeds weer door de jaren heen.” Samen lopen ze na het ontbijt door het Bergkwartier. “Het is heel leuk om de gasten met hun familie te zien.”
Ook in andere opzichten is het Dickens-weekend voor Miranda bijzonder. “Het luidt voor mij de feestdagen in. Ik vraag altijd of mijn dochter en moeder naar het hotel komen, we lopen dan samen op zondag over het festival. Ik zie het als een van mijn laatste vrije dagen voor de feestdagen.” Want die zijn traditioneel enorm druk voor de hotelmanager.
Ook dit jaar was het dringen geblazen voor een reservering tijdens Dickens in het hotel – helaas tevergeefs. Door corona werd het festijn afgeblazen. “Maar de reserveringen heb ik allemaal verplaatst naar volgend jaar.”
Binnenkort volgt het volgende verhaal.